خمام - رعایت عدالت؛ مهم‌ترین مساله در قضاوت
در گفتگو با قاضی خمامی /

رعایت عدالت؛ مهم‌ترین مساله در قضاوت

به گفته‌ی محمدجواد عاطفی، فرقی نمی‌کند روبه‌روی قاضی شاکی نشسته باشد یا متهم، شاهد باشد یا مطلع، خواهان باشد یا خوانده، زیرا انسان دارای حرمت و احترام است و می‌توان در کمال احترام حقی را از کسی ستاند و به کسی سپرد و یا مجرمی را محکوم و مجازات نمود و عدالت را رعایت کرد.

پنج شنبه، ۲۸ اسفند ۱۳۹۹ - ۹:۱۲ KHNA89692

محمدجواد عاطفی با اشاره به ویژگی‌های یک قاضی از منظر قرآن، اظهار کرد : در قرآن کریم ویژگی‌های مختلفی در خصوص قاضی و داور ذکر شده که اغلب این ویژگی‌ها به علت دارابودن وصف قضاوت و داوری پیامبران، در بیان صفات حاکمان نیز به کار رفته است اما سه صفت و شرطی که باید در یک قاضی وجود داشته باشد و قرآن کریم بدان هم به آن اشاره کرده شامل «علم و آگاهی»، «رعایت قسط و عدل» و «محور قرار دادن حق و پرهیز از پیروی از هوای نفس» است.
قاضی و قاری جوان خمامی علم و آگاهی را شرط اساسی قضاوت دانست و افزود : بر اساس آیه ۴۹ سوره مائده «میان آنان به موجب آنچه خدا نازل کرده داورى کن و از هواهایشان پیروى مکن و از آنان برحذر باش، مبادا تو را در بخشى از آنچه خدا بر تو نازل کرده به فتنه دراندازند، پس اگر پشت کردند بدان که خدا مى‏‌خواهد آنان را فقط به [سزاى] پاره‌اى از گناهان‌شان برساند و در حقیقت بسیارى از مردم نافرمانند» استنباط می‌گردد که لازمه داوری و قضاوت کردن در میان مردم بر اساس دستور خداوند، علم و آگاهی از احکام شریعت می‌باشد اگر این آیه را با توجه به وضعیت فعلی جامعه در نظر بگیریم به این نتیجه می‌رسیم که شرط اساسی قاضی علم و آگاهی وی از مسائل حقوقی، اجتماعی، دینی و مسائل روز جامعه است.
وی با بیان اینکه قطعا باید سرانه مطالعه یک قاضی از سرانه معمول مطالعه بالاتر بوده و همواره در صدد ارتقای علم، آگاهی و بینش خود باشد، گفت: به معنای دیگر یک قاضی نه تنها باید آگاه به قوانین موضوعه باشد بلکه می‌بایست از جنبه‌های مختلف علوم مرتبط با اجتماع شناخت کافی داشته باشد.
وی در خصوص رعایت قسط و عدالت در یک داوری با اشاره به آیه ۵۸ سوره نساء، ادامه داد : از شروط دیگری که از این آیه شریفه استنباط ‌می‌گردد رعایت عدالت است ؛ عدالت به قدری دارای اهمیت است که امام علی (ع) در مورد آن می‌فرماید «عدل‌ پایه‌ و زیربنا است،‌ که‌ پایداری جهان‌ به‌ آن‌ بستگی‌ دارد».
این قاری گیلانی با اشاره به آیه ۲۶ سوره «ص» که درخصوص محور قراردادن حق و پرهیز از پیروی از هوای نفس است، تصریح کرد : شرط بسیار مهم که برای یک قاضی در این آیه شریفه بیان شده پرهیز از هوای نفس و قضاوت به حق، یا همان تقوا و تعهدی است که باید همراه با تخصص باشد تا یک قاضی به درستی و به حق میان مردم داوری کند.
عاطفی، بیان کرد : شاید در شرایط فعلی برجسته‌ترین صفت یک قاضی دوری‌جستن از هوای نفسانی است، وقتی صحبت از نفس می‌شود منظور همان نفس اماره است، نفسی که ما را به بدی‌ها و گناهان سوق می‌دهد و می‌تواند به واسطه لذت‌های حرام قلم قاضی را بلغزاند.
این قاضی گیلانی، افزود : برای تقویت تقوا و دوری از هوای نفس هم باید قاضی خود را پرورش دهد و هم مسوولینی که در رأس پرداخت حقوق و مزایای یک قاضی تعیین تکلیف می‌کنند. وقتی قاضی نفس خود را پرورش داده و از سویی بی‌نیاز از مال دنیا شود، درصد خطا و پیروی وی از هوای نفسانی نیز کم می‌شود.
وی در خصوص ارکان اصلی قضاوت، گفت : در تشکیل دادگاه و قوام قضاوت «قاضی»، «مدعی»، «مدعی علیه»، «مدعی به» نقش اساسى دارند، که بدون آنها قضاوت انجام نمى‌گیرد و از آن به عنوان ارکان قضاوت نیز یاد می‌شود.
عاطفی با تأکید بر اینکه قطعاً مهمترین مساله در قضاوت رعایت عدالت است، تصریح کرد : براساس حدیثی از پیامبر (ص) مبنی بر اینکه «آسمان‌ها و زمین با عدالت پا برجا مى‌مانند»، اجرای عدالت در نظام قضایی اسلام یک اصل و ارزش واقعی و والا است، که باعث حیات و زندگی جامعه بوده و نظام هستی و آسمان و زمین بر آن استوار است.
به گفته‌ی وی، نظام صحیح اسلام و جامعه حق، باید بر اساس عدالت و قضاوت به حق و عدل تشریعی برقرار باشد و مجریان عمده عدالت و قسط در جامعه، قضات هستند و مسوولیت سنگین این‌رسالت بر عهده قوه قضاییه و در گرو شیوه اجرای قضا می‌باشد، لذا اساسی‌ترین مساله در قضاوت باید اجرای عدالت و برقراری قسط باشد.
این قاضی گیلانی، گفت : کمتر نظام و منصبی در اسلام مثل قوه قضاییه و منصب قضاوت اهمیت دارد، زیرا همین منصب است که از منصب الهی و مقام انبیاء است. از سوی دیگر هماهنگ‌کننده نظام تشریعی عدالت و قسط در جامعه با نظام تکوینی عدل الهی است که آسمان و زمین بر آن استوار می‌باشد و از طرفی جان و مال، نوامیس، عرض و آبروی مردم و همه شرف و هستی انسان‌ها به دست قاضی و در اختیار قاضی بوده و او امین مال و جان مردم است.
محمدجواد عاطفی در پاسخ به این‌سوال که یک قاضی قرآنی در قضاوت چه نکاتی را بیشتر مدنظر قرار می‌دهد، خاطرنشان کرد : معتقدم یک قاضی در کمال قدرت و صلابت باید اخلاق‌مدار باشد، زیرا اخلاق‌مداری در رفتار، افکار و گفتار نمود پیدا می‌کند. یک قاضی قرآنی قبل از آنکه قاضی شود قاری کلام خدا بوده و در بین مراجعان و طرفین دعوی باید شهره خوش‌رویی و رفتار همراه با احترام و گفتار همراه با ادب باشد ؛ فرقی هم نمی‌کند روبه‌روی وی شاکی نشسته باشد یا متهم، شاهد باشد یا مطلع، خواهان باشد یا خوانده، زیرا انسان دارای حرمت و احترام است و می‌توان در کمال احترام حقی را از کسی ستاند و به کسی سپرد و یا مجرمی را محکوم و مجازات نمود و عدالت را رعایت کرد.


موضوع : دادگستری
منبع : ایکنا
http://khna.ir/89692

۳ دیدگاه

  • ناشناس در مورخ 1399/12/28 - 11:02 می‌نویسد :

    آرزوی پیروزی و تندرستی و شادی در آستانه ی سال ۱۴۰۰ برای جوان فرهیخته و کوشا برای آقای محمد جواد عاطفی گرامی و دیگر جوانان خمامی و ایرانی را در تمام زمینه های زندگی را دارم ، فرهاد نجفی اصلی پاشاکی ،،

  • ناشناس در مورخ 1399/12/29 - 00:19 می‌نویسد :

    ایول داره این آقا

  • ناشناس در مورخ 1400/08/19 - 18:02 می‌نویسد :

    باسلام به جناب قاضی اقای محمد جواد عاطفی
    امیدوارم واقعا نفستان حق باشد و هرآنچه ک درمحضر یزدان پاک گفتید همان باشد که درقلبتان هست.
    چراکه من بخاطر پیگیری یک پرونده ی فروش ب غیر امروز وارد این دادگاه شدم اما با اینکه مال باخته هستم واز راه دور امدم برخوردی درشانم ندیدم و حتی خوب ب حرفهایم گوش داده نشد.در روزگاری ک میدانید چقدر پول دراوردن سخت است ای کاش به پرونده های مال باخته گان دلسوزانه تر نگاه شود نه اینکه به انها گفته شود چرا به این شهر امدی وزمین گرفتی باید درشهر خودت می ماندی.ای کاش اگر سخنانتان واقعیسا پرونده من زیر دست شما می افتاد.فقط باید بگم‌متاسفم…و اینکه همه ی عالم درمحضر خداست وروزی همه باید پاسخگو باشند.