ثبت معنوی جشن تیرماسیزده گیلان
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان از ثبت جشن تیرماسیزده در تقویم فرهنگی سالانه خود خبر داد …
امید عزیزی در جلسه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به اینک جشن تیرماسیزده یکی از جشنهای کهن گیلان زمین است، اظهار داشت: در ایران باستان هر روز از ماههای سال با نام خاصی مشخص میشود و زمانی که اسم روز با اسم همان ماه یکی میشد، جشنی بزرگ به همان نام برگزار میکردند. وی افزود: به عنوان نمونه، روز ۱۳ تیر ماه مصادف با جشن تیرماسیزده (تیرگان) است و در گیلان جشن تیرماسیزده به دلیل گاهشماری ویژه این منطقه با آبان ماه مصادف میشود و جشن مذکور در شب بیست و هفتم آبان ماه شمسی برگزار میشود.
این مسئول، در تعریف برگزاری جشن تیرماه سیزده ادامه داد: ابتدا فرزند نخست خانواده پس از استحمام، «مشرفه» و یا «ظرف مسی» را برداشته و به طرف چشمه حرکت میکند و پس از برداشتن آب از چشمه به طرف خانه میآید در حالی که با کسی صحبت نمیکند و به عقب بر نمیگردد خود را به آستانه منزل میرساند. وی افزود: امیری خوان اشعاری را در باره این جشن میخواند و فرد به درون منزل آمده و مشرفه را به طرف حاضران میبرد و هر کدام از حاضران انگشتری و یا اشیای با ارزش خود را با نیت قبلی درون مشرفه میاندازند و پس از اتمام این مرحله امیری خوان، امیری خوانی را آغاز میکند و فرزند نخست خانواده دستش را درون مشرفه برده و میچرخاند و انگشتر و یا یکی از نشانها را بیرون آورده و صاحب نشان با توجه به مضمون اشعاری که امیری خوان ذکر میکند نیت خود را به زبان میآورد. عزیزی با بیان اینکه این مراسم تا پایان در آوردن تمام نشانهای درون مشرفه ادامه دارد، خاطرنشان کرد: این آیین دارای کارکردهای اجتماعی نظیر مراسم خواستگاری، مراسم آشتیکنان، صله رحم و … است. وی ابراز داشت: به دلیل آنکه این آیین، ریشه در اساطیر و گاهشماری گیلانی دارد و در آبان ماه شمسی که مصادف با تیرماه گیلانی است برگزار میشود، انجام هر چه باشکوهتر آن با پیش زمینه مطالعاتی و هماهنگی با مراکز علمی و دانشگاهی موجب حفظ این جشن میشود.
دیدگاه شما چیست ؟!